узел


узел I м, р. узла, мн. узлы
1 тугун; завязать ~ тугун тугмоқ; ~ на канате арқоннинг тугуни, арқондаги тугун;
2 узел, тугун (йўллар, алоқа воситалари ва б. туташган, кесишган жой); железнодорожный ~ темир йўл узели; ~ дорог кўп йўллар туташган ёки кесишган жой; телеграфный ~ телеграф узели;
3 перен. тугун (баъзи ҳолатларнинг ўзаро аралашиб, чигаллашиб кетган нуқтаси, мураккаб вазият, шароит, ҳолат ва. ш. к.); ~ противоречий зиддиятлар тугуни (зиддиятлар чигаллашган жой, соҳа);
4 спец. узел (мураккаб механизмнинг бир қисми ёки бир қанча деталларни туташтириб турувчи техник қурилма); сборка узлов комбайна комбайн узелларини йиғиш;
5 тугун, бўхча; ~ с вещами бўхча; пассажир с узлами тугун кўтарган пассажир (йўловчи);
6 узел (маълум ишга хизмат қиладиган иншоотлар, механизмлар мажмуи); трансляционный ~ трансляцион узел; телефонный ~ связи телефон алоқалари узели;
7 анат. тугун, узел (организмдаги айрим ҳужайраларнинг йиғилган-тўпланган жойи); нервный ~ нерв узели ёки асаб тугуни; лимфатический ~ лимфатик тугун, лимфатик узел;
8 орқага турмакланган соч, турмак (прическа тури); тяжёлая коса закручена узлом қалин соч орқага турмаклаб қўйилган; ✦ гордиев ~ чигал масала; санитарный ~ санитария узели (квартиралардаги канализация, водопровод ва б.); морской ~ трос - арқонлардаги турли хил ҳалқалар ва уларни боғлаш усуллари.
узел II м, р. узла мор. узел (кеманинг тезлик ўлчови); К вечеру эскадра вынуждена была убавить ход до шести узлов (Новиков-Прибой) Кечга томон эскадра тезликни (юришни) олти узелгача камайтиришга мажбур бўлди.

Рўйхатга қайтиш