сидеть

сидеть, сижу, сидишь несов.

1 ўтирмоқ; ~ в кресле креслода ўтирмоқ; ~ за столом стол олдида (ёнида) ўтирмоқ; ~ верхом отга миниб ўтирмоқ, отга минмоқ; ~ на н а сесте қўноқда ўтирмоқ; птица сидит на ветке қуш шохда ўтирибди;

2 бекор ўтирмоқ (турмоқ, юрмоқ); ~ без дела бекор ўтирмоқ; бекор (бекорчилик қилиб) юрмоқ; он ни минутки без дела не сидит у бир минут ҳам бекор турмайди;

3. .. билан банд (машғул) бўлмоқ, шуғулламоқ ~ на вёслах эшкак эшмоқ, эшкак эшиш билан банд бўлмоқ; ~ ночами за книгой туни билан китоб ўқимоқ (китоб ўқиб ўт и рмоқ); ~ над чертежами чизма (чертёж) билан шуғулланмоқ (банд бўлмоқ);

4 қимирламай (жилмай) ўтирмоқ; ~ у постели болъного бемор ёнидан жилмай ўтирмоқ; он всё время сидит дома у доим уйида ўтиради, уйидан эшикка чиқмайди;

5 қамоқда бўлмоқ (ўт и рмоқ, ётмоқ; ~ в тюрьме турмада ўтирмоқ, (ётмоқ), қамалмоқ; он уже три года сидит у уч йилдан бери қамоқда ( қамалиб) ет и бд и;

6 ўтирмоқ, бўлмоқ, қолмоқ; ~ без денег пулсиз ў т ирмоқ; пулсиз қолмоқ; ~ на диете парҳезда бўлмоқ, п а р ҳе з тут моқ; ~ на голодном пайке о вқ атдан (ёки бошқа нар са д а н) с и қилиб яшамоқ; он сидит на одном молоке у фақат сут билан яшаяпти (сутдан бошқа н арса истеьмол қилмаяпти);

7 ўр н ашмоқ, жойлашмоқ, кир и б олмоқ; заноза сидит глубоко зирапча чуқур к и риб кетибди (чуқур жойлашиб олибди); гвоздъ прочно сидит в стене мих деворда маҳкам (ўрнаш и б) турибди; в его голове сидит мыслъ об отьезде перен. кетиш (жўнаш) ҳа қи даги фикр унинг миясига ўрнашиб қолган;

8 ёпишиб (келишиб, ярашиб) турмоқ, (кийим ҳа қи да); это платъе сидит хорошо бу кўйлак ярашиб туради;

9 б о т м оқ, чўкмоқ, ўтирмоқ, лодка мелко сидит қайиқ унча ботмайди (ботиб турмайди); ~ на яйцах тухум босмоқ, тухум босиб ётмоқ; ~ барином бекор турмоқ (юрмоқ); ~ голодом оч юрмоқ (қозонни сувга ташламоқ); ~на престоле ( или на царстве) подшоҳ бўлмоқ шоҳлик қилмоқ; ~ сложа руки ( или ручки) қўл қовуштириб (бекор) ўтирмоқ ~ по горло ( или по уши) в долгах қарзга ботиб ётмоқ; ~ в девках прост. уст. (эрга чиқмай) ўтириб қолмоқ, қари қиз бўлиб ўтирмоқ; ~ как на иголках см. иголки; ~ как на угольях см. уголь; ~ на телефоне (ахборотлар қаб у л қилиш ёки бериш учун) доимо телефон олдида бўл м оқ, ~ на чемоданах см. чемодан; ~ на шее (на горбу) у кого см. шея; вот где сидит! разг. мана бу еримга (ҳиқи л д оғи мга) келди! (жонга теккан, безор қ илган нар с а, иш гап ва ҳ. к. ҳақ и да айтиладиган и бор а)