сердце

сердц/е с, мн. -дца, р. -дец

анат. юрак, дил; больное ~е хаста юрак; биение ~а юракнинг уриши (тепиши);

2 перен. кўнгил, дил, юрак, қалб, бағир, кўкс, сийна; прижать к ~у кўксига босмоқ (қ ў чмоқ); у него болъшое ~е у кунгли очиқ (раҳмдил) одам; у него нет ~а у бераҳм одам; унинг раҳм-ша фк ати йўқ; каменное ~е бағритош (тошбағир) одам; отдатъ своё ~е кому ошиқи беқарор бўлмоқ, жону дили билан севмоқ (кўнғил қўймоқ , қўнгил бермоқ); завоевать ~а людей кишил а рнинг қалбидан ўрин олмоқ; мафтун қилмоқ; покорить чьё-л . ~е бир овн и ўз и га мафтун (шайдо) қилмоқ, разбитъ чъё-л . ~е к имсанин г д и лини пора қилмоқ, кўнглини вайрон қилмоқ, ич и ни оғритмоқ; ~у не прикажешь погов. зўрлаб суйдириб бўлмайди, суймаганга суйканма;

3 перен. разг. ғазаб, жаҳл қаҳ р; хафалик; у меня нет на тебя ~а менинг сендан хафалигим (хафалик жойим) й ўқ, мен сендан хафа эмасмай; держать ~е на кого-л. бировдан жаҳли чиқиб (хафа бўлиб) юрмоқ; сорвать ~е на ком-чём бировга ж аҳ л и-заҳрини сочмоқ; бировдан аламини олмоқ; с ~ем аччиғланиб, жаҳл (зарда) билан, дарғазаб бўлиб;

4 перен. чего марказ, юрақ; в ~е Европы Европанинг марказида; Москва- ~е нашей Родины Москва ватанимизнинг юраги (маркази) дир; всем ~ем жону дил билан; бажонидил; от чистого (или всего) ~а чин юракдан (қалбдан), самимий; посердцу кому разг. кўнгилдагидек, ди л ига ёқадиган, маъқ ул; ~ е не лежит к кому, чему разг. кўнгли йўқ, майли (рағбати) йўқ, ди л ига ёқмайди; юраги чопмайди; с открытым (чистым) ~ем очиқ кўнгил билан; скрепя ~ем ғижиниб, ижирғаниб, ўз хоҳишига қарши, истар-истамас; ~е оборвалось (ёкнуло.) юрак орзиқиб (орқага тортиб) кетди, юрак шув этди; ~е ноет у кого юрак ғаш; ~ене на месте юрак бежо, кўнгил жойида эмас, кўнгил алағда; отлегло от ~а кўнгилдан чиқди (кўтарилди), юрак бўшади; кўнгил таскин топди, кўнгил жойига тушди; положа руку на ~е разг. қўлни кўксига қўйиб, рости билан, очиқ, сидқидилдан; ~е разрывается юрак эзилиб кетади (кетаётибди); с замиранием ~а нафас олмай, нафас чиқармай, хавотирлик билан; ~е кровъю обливается юрак ачишади, жуда ачинади киши; берёт за ~е разг. юракни эзади; жуда таьсир қилади; принять (близко) к ~у что катта эътибор бермоқ, юракдан ҳис қилмоқ, ўзига олмоқ