кровь
кров/ь ж, предл. о крови, в крови
1 қон; артериальная ~ь артериал қон, артерия қони; истекать ~ью кўп қон кетмоқ, қон кетавериб ҳолдан тоймоқ; пустить ~ь қон олмоқ; қон олдирмоқ;
2 прост. қон, ҳайз, ой кўриш;
3 перен. яқин қон-қариндош; яқин қон-қариндошлик; мы одной ~и бизнинг қонимиз бир, биз қон-қариндошмиз; родная ~ь қариндош, қон-қариндош, жигар; голос ~и жигарчилик;
4 зот, насл; рысак чистых ~ей зотли (наслдор) йўртоқи от;
5 зот, насл, насл-насаб; он казак по ~и унинг зоти (насл-насаби) казак, у асли казак;
6 перен. қон тўкиш, ўлдириш, қирғин, хунрезлик; избежать лишней ~и ортиқча қон тўкилишга йўл қўймаслик;
7 перен. мижоз, эҳтирос; горячая ~ь қизиқ қон; ✦ портить ~ь кому қонини бузмоқ, қонини қайнатмоқ, таъбини хира (кир) қилмоқ; в ~ь или до ~и (избить, разбить и т. п.) (уриб) қонга бўямоқ, қоп-қора қон қилмоқ; в ~и қонида бор, туғма; это у него в ~и бу унинг қонида бор; храбрость у него в ~и ботирлик унинг қонида бор, у туғилишдан ботир; голубая ~ь аслзода; ~ь бросилась (или кинулась, ударила) в голову қон қайнаб кетди, жон ҳиқилдоққа келди; ~ь бросилась в лицо юзи қизариб кетди; юзига қон югурди; ~ь говорит (или заговорила) в ком 1) ўзининг ...лигига борди; ўзининг ...лигини қилди; 2) жигарчилиги тутди; ~ь играет ғайратига чидай олмайди; ~ь кипит то же, что ~ь играет; ~ь стынет (или леденеет и т. п.) (в жилах) нақ юрак чиқиб кетай (ёрилай) дейди, одамнинг қути учади; ~ь кого падёт на кого хунига (қонига) жавобгар (жавоб беради); бросать (или отворять) ~ь кому уст. қон олмоқ; лить (или проливать) ~ь чью қон тўкмоқ; лить (или проливать) (свою) ~ь за что ўз қонини тўкмоқ, жон фидо қилмоқ; пить (или сосать) ~ь чью қонини ичмоқ, қонини сўрмоқ, қийнамоқ, эзмоқ, азоб бермоқ; портить ~ь кому қонини бузмоқ, конини қайнатмоқ, таъбини хира (кир) қилмоқ; портить себе ~ь қони қайнамоқ, таъби тирриқ (хира, кир) бўлмоқ, жаҳли чиқмоқ; писать ~ью (сердцем) книжн. юракдан чиқариб ёзмоқ, чин юракдан ёзмоқ; сердце ~ью обливается юрак эзилади, юрак (ич) ачийди; ~ь за ~ь қонга қон, жонга жон; ~ь с молоком (икки юзи) қип-қизил олмадек (анордек); (хоть) ~ь из носу прост. бурундан қон келгунча (ҳар қандай қийинчиликка қарамасдан).