кипеть

кип/еть, -плю, -пишь несов.

1 қайнамоқ; суп уже ~ит шўрва қайнай бошлади; чайник ~ит чойнак қайнаяпти; вода ~ит сув қайнади;

2 қайнаб тошмоқ, жўш урмоқ, тўлқинламоқ, пишқирмоқ, кўпирмоқ; море ~ит денгиз тўлқинланмоқда, денгиз жўш урмоқда;

3 қайнамоқ, кўпирмоқ, вижилламоқ, бижғимоқ (вино, пиво ва бошқа ичимликлар ҳақида); вино ~ит вино қайнаяпти; пиво в кружке ~ит кружкадаги пиво кўпиряпти,

4 перен. чем и без доп. уст. қайнамоқ, тўлиб тошмоқ; ғужғон ўйнамоқ, тиқилиб ётмоқ; народ ~ит на улицах кўчаларда одамлар ғижа-ғиж; кўчаларда одам қайнаяпти; река ~ела разными породами рыб дарёда балиқларнинг ҳамма тури тиқилиб ётарди;

5 перен. қайнамоқ, тўлиб (қайнаб) тошмоқ; В душе моей ~ит ненависть (Чехов) Юрагимда нафрат қайнаб тошмоқда;

6 перен. жўш (барқ) урмоқ, қизиб кетмоқ, қизғин (тез суръат, шиддат билан) давом этмоқ, жадал бормоқ; работа ~ела иш қизғин борарди;

7 перен. чем -га тўлмоқ; тўлиб тошмоқ; -га тўлиб қизишмоқ, тутоқишиб қайнамоқ; ~еть гневом ғазабга тўлмоқ (тўлиб тошмоқ), ғазаби қайнамоқ; ғазаби қайнаб тутоқишиб кетмоқ; природа ~ела жизнью табиатда ҳаёт қайнарди; ✦ как в котле ~еть жиззадек қо-вурилмоқ, жиғибийрон бўлмоқ; слезы ~ят ўпкаси тўлиб турибди, йиғлагиси келяпти; ~еть ключом см. ключ II.